Szymon Rewilak
AutorOpublikowano dnia 8 grudnia 2025
Podobał Ci się ten artykuł? Podziel się nim!
Cyfryzacja zakładów produkcyjnych sprawiła, że systemy automatyki i systemy informatyczne muszą współpracować ze sobą znacznie bliżej niż kiedykolwiek wcześniej. Dane z maszyn trafiają do systemów MES, ERP i platform analitycznych, a z kolei systemy IT potrzebują dostępu do urządzeń przemysłowych, aby monitorować ich stan, bezpieczeństwo i zgodność z politykami.
To ogromna szansa na rozwój przedsiębiorstwa, ale jednocześnie obszar wymagający szczególnej ostrożności. Komunikacja między sieciami IT i OT jest bowiem jednym z najbardziej wrażliwych punktów zakładu — to właśnie tam mogą powstać luki, które prowadzą do ataków cybernetycznych lub destabilizacji procesów produkcyjnych.
Dlaczego komunikacja IT–OT wymaga przemyślanej architektury?
Systemy OT działają w środowisku, gdzie każda nieplanowana przerwa pracy niesie wymierne koszty. Awarie, przeciążenia komunikacji czy nieautoryzowane zmiany na poziomie PLC mogą zatrzymać linię produkcyjną lub wprowadzić w błąd operatorów. Jednocześnie dział IT musi mieć możliwość monitorowania bezpieczeństwa, dostępu do logów i centralnego zarządzania siecią.
Bez dopracowanej architektury oba światy zaczynają sobie nawzajem przeszkadzać. Aktualizacje z działu IT mogą przypadkowo zatrzymać urządzenia OT, a ruch z maszyn może przeciążyć sieć biurową. Dlatego konieczne jest takie zaprojektowanie połączeń, aby przepływ danych był bezpieczny, stabilny i jednoznacznie kontrolowany.
Przykład dobrej praktyki: architektura z wydzieloną strefą DMZ
W wielu współczesnych zakładach stosuje się trójwarstwową architekturę łączącą IT i OT za pomocą strefy DMZ. To rozwiązanie stanowi praktyczny kompromis między potrzebą wymiany danych a koniecznością ochrony procesów przemysłowych.
W praktyce wygląda to tak: sieć OT, która obejmuje sterowniki PLC, panele HMI, czujniki i bramki komunikacyjne, jest całkowicie odizolowana od sieci biurowej. Pomiędzy nimi znajduje się strefa DMZ — wyodrębniona logicznie i fizycznie przestrzeń sieciowa, w której umieszcza się serwery pośredniczące oraz systemy wymagające dostępu z obu stron. To właśnie tam najczęściej działa system MES, który łączy dane z maszyn z systemami nadrzędnymi, takimi jak ERP czy narzędzia analityczne.
Komunikacja przebiega przez dwie zapory sieciowe: pierwsza oddziela IT od DMZ, a druga chroni DMZ od strony OT. Dzięki temu urządzenia OT, takie jak HMI Weintek, komunikują się wyłącznie z warstwą pośrednią, a nie bezpośrednio z działem IT. Zapobiega to sytuacjom, w których ruch biurowy, aktualizacje czy nieautoryzowane działania mogą wpłynąć na przebieg procesu produkcyjnego.
Takie rozwiązanie pozwala na pełną kontrolę przepływu danych — można definiować, w jaki sposób informacje z maszyn trafiają do MES, a które dane mogą być przekazywane dalej. Oznacza to nie tylko bezpieczeństwo, ale również stabilność i przewidywalność działania infrastruktury.
Znaczenie wyboru urządzeń i oprogramowania od zaufanych partnerów
Nawet najlepsza architektura sieciowa nie spełni swojej roli, jeśli urządzenia po stronie OT nie zapewniają stabilności i odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa. Dlatego coraz więcej zakładów stawia na rozwiązania renomowanych producentów, takich jak Weintek, którzy projektują swoje urządzenia specjalnie z myślą o środowisku przemysłowym.
Panele HMI, bramki IoT i kontrolery komunikacyjne tej klasy mają certyfikaty odporności, stabilne protokoły przemysłowe, a także przewidywalny cykl życia i wsparcie techniczne. To istotne, ponieważ tanie zamienniki często działają niestabilnie, mogą tworzyć luki w zabezpieczeniach lub generować zakłócenia w obszarze komunikacji.
W połączeniu z odpowiednim systemem MES możliwe jest stworzenie środowiska, które nie tylko spełnia wymagania techniczne, ale także jest odporne na cyberzagrożenia.
OmniMES — system zaprojektowany z myślą o cyberbezpieczeństwie
W tak skomplikowanej architekturze system MES musi być w pełni zgodny z zasadami komunikacji IT–OT. OmniMES został opracowany z myślą o pracy w segmentowanych sieciach, w tym z wykorzystaniem DMZ, zapór sieciowych i odseparowanych podsieci przemysłowych.
System obsługuje szyfrowanie transmisji, dzięki czemu dane przesyłane pomiędzy maszynami, modułami IoT i serwerem są chronione przed podsłuchem i manipulacją. Każdy użytkownik ma precyzyjnie przypisane uprawnienia, co minimalizuje ryzyko nieautoryzowanych działań. OmniMES wspiera również integrację z urządzeniami, dzięki czemu może pracować stabilnie w środowiskach wymagających zarówno wysokiej niezawodności, jak i bezpieczeństwa.
Takie połączenie sprawia, że OmniMES nie tylko dostarcza informacji produkcyjnych, ale także wpisuje się w polityki bezpieczeństwa nowoczesnych zakładów przemysłowych.
Bezpieczna komunikacja IT–OT zaczyna się od dobrych praktyk
Wdrożenie systemu MES, który działa jako most między IT a OT, wymaga właściwej architektury, sprawdzonych urządzeń i rozwiązań zgodnych z zasadami cyberbezpieczeństwa. Połączenie strefy DMZ, odpowiednio skonfigurowanych firewalli, stabilnego sprzętu IoT oraz systemu OmniMES umożliwia bezpieczną wymianę danych bez ryzyka zakłócenia procesów produkcyjnych.
Jeśli Twoja firma planuje uporządkować komunikację IT–OT lub zastanawia się nad wdrożeniem nowoczesnego, cyberbezpiecznego systemu MES, OmniMES jest rozwiązaniem, które zapewnia stabilność i ochronę na każdym etapie.