Efektywne utrzymanie ruchu: jak system MES pomaga w minimalizacji mikroprzestojów w produkcji

Efektywne utrzymanie ruchu: jak system MES pomaga w minimalizacji mikroprzestojów w produkcji

avatar

Szymon Rewilak

Autor

Opublikowano dnia 1 października 2025

Podobał Ci się ten artykuł? Podziel się nim!

Efektywne utrzymanie ruchu: jak system MES pomaga w minimalizacji mikroprzestojów w produkcji

W nowoczesnych zakładach produkcyjnych każda sekunda pracy maszyn ma znaczenie. Nawet krótkie, pozornie nieistotne przerwy – tzw. mikroprzestoje – w skali całej linii mogą generować znaczne straty. Badania (Aberdeen Research) wskazują, że nieplanowane przestoje mogą kosztować firmy produkcyjne od kilkuset do nawet kilku tysięcy dolarów na minutę. To jeden z powodów, dla których coraz więcej przedsiębiorstw wdraża systemy klasy MES (Manufacturing Execution System). Wspierają one utrzymanie ruchu, umożliwiają analizę pracy maszyn w czasie rzeczywistym i pozwalają zminimalizować negatywny wpływ mikroprzestojów.

Mikroprzestoje – niewidoczny problem dużej skali

Mikroprzestoje to krótkie, powtarzające się zakłócenia w pracy maszyn. Zdarzają się np. wtedy, gdy materiał zacina się w podajniku, operator czeka na restart urządzenia albo czujnik sygnalizuje błąd, który szybko znika. Pojedyncze zdarzenie trwa tylko kilka sekund i z pozoru wydaje się nieistotne. Jednak w skali miesiąca czy roku mogą odpowiadać nawet za kilkanaście procent utraconej wydajności. To realna strata finansowa, której firmy często nie dostrzegają.

Od czego zacząć minimalizację przestojów?

Diagnoza sytuacji

Pierwszym krokiem jest dokładna diagnoza. Wiele przedsiębiorstw nie ma świadomości skali mikroprzestojów, bo nie są one widoczne w standardowych raportach. Dlatego kluczowe jest wdrożenie systemu, który automatycznie rejestruje i analizuje nawet najkrótsze zatrzymania. Dopiero wtedy można oszacować rzeczywiste straty i zaplanować działania naprawcze.

Mapowanie miejsc krytycznych

Kolejnym krokiem jest identyfikacja tzw. punktów krytycznych – stanowisk, w których najczęściej dochodzi do zatrzymań lub które pełnią rolę wąskich gardeł. Ich przestój powoduje zatrzymanie całej produkcji, dlatego to właśnie od nich warto zacząć monitorowanie i optymalizację.

Uzyskanie danych z maszyn

Fundamentem skutecznego monitorowania są wiarygodne dane produkcyjne. Mogą one pochodzić z różnych źródeł – sterowników PLC, czujników czy urządzeń brzegowych (edge). Kluczowe jest, aby były spójne i łatwo dostępne dla systemów nadrzędnych. W przeciwnym razie MES nie spełni swojej roli, ponieważ nie będzie mógł być traktowany jako wiarygodne źródło infomacji.

Przykładem protokołu komunikacyjnego, który zapewnia integralność danych, jest Sparkplug B. Standard ten oparty na MQTT umożliwia przesyłanie danych w czasie rzeczywistym, wspiera bezpieczeństwo i pozwala na łatwe skalowanie systemu.

MES jako narzędzie do kontroli i redukcji przestojów

Wdrożenie systemu MES zapewnia pełną widoczność procesów produkcyjnych. W praktyce oznacza to:

  • monitoring stanu maszyn w czasie rzeczywistym – operatorzy i kierownicy natychmiast widzą, kiedy urządzenie pracuje nieefektywnie,
  • automatyczną rejestrację zdarzeń – każde zatrzymanie maszyny, nawet krótkie, zostaje odnotowane,
  • analizę przyczyn – raporty pokazują powtarzające się źródła problemów,
  • działania proaktywne – na podstawie danych można wdrożyć konserwację predykcyjną i zapobiec większym awariom.

OmniMES – system MES wspierający utrzymanie ruchu

Jednym z rozwiązań dedykowanych do minimalizacji przestojów jest OmniMES. System oferuje bieżący podgląd statusu produkcji poprzez przeglądarkę, raportowanie przyczyn mikroprzestojów oraz intuicyjne narzędzia analityczne. Dzięki integracji z utrzymaniem ruchu możliwe jest szybkie reagowanie na problemy, a dostęp online pozwala korzystać z systemu na dowolnym urządzeniu – bez dodatkowej instalacji oprogramowania.

Korzyści biznesowe wynikające z ograniczenia mikroprzestojów

Poprawa wydajności produkcji

Większa dostępność maszyn oznacza możliwość wyprodukowania większej liczby wyrobów w tym samym czasie. To wzrost efektywności bez inwestowania w nowe linie. Ograniczane są także straty materiałowe i zużycie energii.

Planowanie produkcji staje się bardziej precyzyjne – firma może lepiej prognozować czasy realizacji zleceń i szybciej reagować na potrzeby klientów.

Szybsze reagowanie na problemy

MES skraca proces diagnostyki. W tradycyjnym podejściu trzeba analizować logi maszyn i konsultować się z operatorami. Dzięki MES każde zatrzymanie jest automatycznie przypisane do maszyny czy procesu, co pozwala na natychmiastowe działanie i redukcję strat.

Poprawa jakości produkcji

Mikroprzestoje wiążą się z ryzykiem błędów – restart maszyny może prowadzić do odchyleń jakościowych czy braków. Minimalizacja tych przerw oznacza stabilniejsze procesy, mniejszą liczbę odpadów i reklamacji, a także budowanie reputacji producenta oferującego powtarzalną, wysoką jakość.

Podsumowanie

Mikroprzestoje to cichy, lecz kosztowny problem w produkcji. Mogą obniżyć wydajność nawet o kilkanaście procent rocznie, generując znaczne straty finansowe. Systemy MES pozwalają skutecznie ograniczać te straty – dzięki monitorowaniu procesów w czasie rzeczywistym, analizie przyczyn oraz proaktywnej diagnostyce.

Rozwiązania takie jak OmniMES pokazują, że minimalizacja mikroprzestojów to nie tylko kwestia technologii, ale także strategii zarządzania produkcją. To inwestycja, która zwraca się szybko – w wymiarze finansowym, jakościowym i organizacyjnym.

👉 Chcesz zobaczyć, jak OmniMES może pomóc w Twojej firmie? Skontaktuj się z nami i umów bezpłatną prezentację systemu.