Zrewidowana Dyrektywa o efektywności energetycznej (EED) – Dyrektywa (UE) 2023/1791 – wyznacza ramy i obowiązki, które mają pomóc UE osiągnąć ambitne cele w zakresie oszczędności energii. EED przewiduje m.in. zmniejszenie zużycia energii finalnej w UE o 11,7% do 2030 r. w stosunku do prognoz referencyjnych. Zastępuje wcześniejszą dyrektywę 2012/27/UE i weszła w życie 10 października 2023 r. Państwa członkowskie mają obowiązek wdrożyć jej kluczowe przepisy do prawa krajowego – termin transpozycji upłynął 11 października 2025 r.

W nowoczesnych zakładach produkcyjnych każda sekunda pracy maszyn ma znaczenie. Nawet krótkie, pozornie nieistotne przerwy – tzw. mikroprzestoje – w skali całej linii mogą generować znaczne straty. Badania (Aberdeen Research) wskazują, że nieplanowane przestoje mogą kosztować firmy produkcyjne od kilkuset do nawet kilku tysięcy dolarów na minutę. To jeden z powodów, dla których coraz więcej przedsiębiorstw wdraża systemy klasy MES (Manufacturing Execution System). Wspierają one utrzymanie ruchu, umożliwiają analizę pracy maszyn w czasie rzeczywistym i pozwalają zminimalizować negatywny wpływ mikroprzestojów.

Cyfryzacja przemysłu od ponad dekady wyznacza nowe kierunki w produkcji. Hasło Przemysł 4.0 stało się symbolem czwartej rewolucji przemysłowej – ery automatyzacji, robotyzacji i Internetu Rzeczy (IoT). Dziś coraz częściej mówi się o Przemyśle 5.0, który nie zastępuje 4.0, lecz rozwija go, wprowadzając nowy wymiar: integrację człowieka i technologii w sposób zrównoważony i odpowiedzialny.

Przemysł 5.0 to nie tylko automatyzacja produkcji, ale przede wszystkim inteligentne wykorzystanie danych. W dobie IoT i systemów MES każda maszyna generuje strumienie sygnałów, a ich ilość rośnie wykładniczo. Kluczowym wyzwaniem staje się nie samo zbieranie danych, lecz ich analiza w czasie rzeczywistym. Tutaj do gry wchodzą bazy wektorowe i sztuczna inteligencja.

W erze przemysłowej transformacji cyfrowej, globalny rynek interfejsów człowiek-maszyna (HMI) osiągnął wartość 24,5 miliarda USD w 2024 roku i przewiduje się jego wzrost do 55,2 miliarda USD do 2033 roku, przy złożonej rocznej stopie wzrostu (CAGR) 9,7%. Jednocześnie rynek oprogramowania symulacyjnego wzrósł z 19,95 miliarda USD w 2024 roku do przewidywanych 36,22 miliarda USD do 2030 roku przy CAGR 10,4%. Te dynamiczne trendy odzwierciedlają fundamentalną zmianę w podejściu do optymalizacji zasobów produkcyjnych.

Współczesny przemysł znajduje się w centrum cyfrowej transformacji, gdzie systemy MES (Manufacturing Execution Systems) z analityką danych w czasie rzeczywistym stanowią fundament Przemysłu 5.0. Według raportu McKinsey Global Institute z 2023 roku, przedsiębiorstwa wdrażające zaawansowaną analitykę w procesach produkcyjnych osiągają średnio 15-20% wzrost wydajności i 25% redukcję defektów.

Polski rynek paneli operatorskich i systemów HMI osiąga wartość ~120 milionów złotych rocznie, jednak tylko 15% polskich fabryk jest w pełni zautomatyzowanych. To pokazuje ogromny potencjał dla firm gotowych na inwestycje w nowoczesne technologie zarządzania partiami.

W erze Industry 5.0, gdzie technologia łączy się z humanistycznym podejściem do produkcji, sektor energii odnawialnej doświadcza bezprecedensowego wzrostu – z rekordowymi 18.6 GW dodatkowej mocy solarnej tylko w pierwszych dziewięciu miesiącach 2024 roku. Manufacturing Execution Systems (MES) wspomagane uczeniem maszynowym stają się kluczowym elementem tej transformacji, oferując konkretne korzyści biznesowe i techniczne.

Przemysł stoi u progu nowej rewolucji. Industry 5.0 marks an era of human-machine collaboration that prioritizes sustainability, where AI is not merely a tool but a strategic enabler for transformation. W przeciwieństwie do Industry 4.0, które koncentrowało się na automatyzacji i cyfryzacji, Industry 5.0 kładzie nacisk na współpracę człowiek-maszyna, zrównoważony rozwój oraz integrację zasad ESG (Environmental, Social, Governance) z zaawansowanymi technologiami.

Podczas gdy przemysł wciąż implementuje rozwiązania Industry 4.0, Industry 5.0 wprowadza nowy paradygmat oparty na trzech filarach: zrównoważoności, odporności i podejściu zorientowanym na człowieka. W tym kontekście integracja Manufacturing Execution Systems (MES) z Internet of Things (IoT) staje się kluczowym elementem transformacji cyfrowej, który nie tylko automatyzuje procesy, ale czyni je bardziej humanitarnymi i ekologicznymi.

Globalny rynek Internet of Things osiągnął wartość 714,48 miliardów USD w 2024 roku i według prognoz wzrośnie do 4,062.34 miliardów USD do 2032 roku, co oznacza roczną stopę wzrostu (CAGR) na poziomie 24,3%. Jednocześnie przemysłowy IoT (IIoT) wyceniany na 289 miliardów USD w 2024 roku ma osiągnąć 847 miliardów USD do 2033 roku przy CAGR 12,7%. Te imponujące liczby odzwierciedlają fundamentalną zmianę, jaką przechodzi współczesny przemysł w kierunku Industry 5.0.